Αποτελέσματα: Ποιότητα αέρα και νερού σε 22 σχολεία στην Κύπρο
Το Κυπριακό Παρατηρητήριο Υγείας και Περιβάλλοντος Παιδιών (Παρατηρητήριο) διενεργεί ετησίως σειρά προληπτικών εξετάσεων σε παιδιά δημοτικού (συμμετέχοντες του Παρατηρητηρίου) σχετικά με το περιβάλλον τους και θέματα υγείας.
Κατά την περίοδο Φεβρουαρίου-Ιουνίου 2024, επιπρόσθετα από τις αναλύσεις που σχετίζονται με δείκτες υγείας, διενεργήθηκαν μετρήσεις ποιότητας αέρα και πόσιμου νερού στα σχολεία που φοιτούν τα παιδιά του Παρατηρητηρίου. Το Παρατηρητήριο αριθμεί 370 ενεργά μέλη-παιδιά με τις οικογένειές τους από 22 σχολεία, τα οποία αντιπροσωπεύουν περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, από όλες τις επαρχίες και με διαφορετικούς βαθμούς αστικοποίησης (αστικές, περιαστικές και αγροτικές περιοχές).
Αξιολόγηση σχολικού περιβάλλοντος
Στο πλαίσιο του Παρατηρητηρίου, αξιολογούνται μία φορά τον χρόνο παράμετροι ποιότητας αέρα (σε σχολικές αίθουσες και προαύλια) και παράμετροι ποιότητας πόσιμου νερού (από τις κύριες βρύσες των σχολείων) στα 22 συμμετέχοντα σχολεία.
Η ανάλυση των δεδομένων ποιότητας αέρα και πόσιμου νερού παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το σχολικό περιβάλλον, που με σωστή αξιοποίηση αναμένεται να έχουν ουσιαστική συμβολή στην εκπαίδευση και στην ευημερία της σχολικής κοινότητας.
Κύρια αποτελέσματα
• Πόσιμο νερό: Οι μετρήσεις χημικών παραπροϊόντων απολύμανσης συνάδουν με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές
ποιότητας νερού ανθρώπινης κατανάλωσης.
• Σκόνη και εξαερισμός τάξεων: Οι μετρήσεις ποιότητας αέρα στις σχολικές αίθουσες έδειξαν ότι τα επίπεδα
σκόνης και εξαερισμού των τάξεων ήταν κατά μέσο όρο σε αποδεκτά επίπεδα τον περισσότερο χρόνο που
περνούν τα παιδιά στο σχολείο.
• Θερμοκρασία: Οι μετρήσεις θερμοκρασίας αέρα σε σχολικές αίθουσες, κατά την περίοδο ΦεβρουαρίουΑπριλίου, ήταν κατά μέσο όρο εντός ορίων θερμικής άνεσης. Ωστόσο, για κάποια σχολεία που οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου, παρατηρήθηκαν αποκλίσεις από τα επιθυμητά όρια άνεσης για μέρος του σχολικού χρόνου.
Συστάσεις προς τα σχολεία
Με βάση τα αποτελέσματα, έγιναν απλές γενικές συστάσεις σε όλα τα σχολεία, χωρίς οικονομικό κόστος. Η συστηματική παρακολούθηση των παραμέτρων της ποιότητας του αέρα και νερού μπορεί να δώσει δεδομένα για πιο ακριβείς συστάσεις.
• Για αποφυγή υψηλών συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα, προτείνεται φυσικός εξαερισμός των τάξεων με
άνοιγμα παραθύρων/ πόρτας για 5-10 λεπτά, ανά τακτά διαστήματα (π.χ. ανά 40 λεπτά που διαρκεί μια σχολική
ώρα) ακόμη και εάν μηχανικός κλιματισμός είναι σε λειτουργία.
• Για αποφυγή συσσώρευσης σκόνης στον αέρα της τάξης, προτείνεται η καθαριότητα στις αίθουσες διδασκαλίας
να γίνεται με τρόπο που να αφαιρεί τη σκόνη και όχι να την ανακυκλώνει. Επίσης, η καθαριότητα να γίνεται
αρκετή ώρα πριν την είσοδο μαθητών στις αίθουσες ή μετά το τέλος των μαθημάτων το μεσημέρι.
• Για διασφάλιση κατάλληλης ποιότητας του πόσιμου νερού, προτείνεται έλεγχος καθαριότητας των παροχών
πόσιμου νερού και τακτική συντήρηση των δεξαμενών στις εγκαταστάσεις του σχολείου από την υπεύθυνη Αρχή.
Το Παρατηρητήριο CHILDREN_FIRST
Το Κυπριακό Παρατηρητήριο Υγείας και Περιβάλλοντος Παιδιών (Παρατηρητήριο) ιδρύθηκε το 2022 και συντονίζεται από το Διεθνές Ινστιτούτο Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου σε συνεργασία με το Κέντρο Αριστείας για Βιοτράπεζα και Βιοϊατρική Έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το
Παρατηρητήριο έχει λάβει έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και υποστηρίζεται από την Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου.
Το Παρατηρητήριο αποτελεί μέρος ενός διεθνούς δικτύου ερευνητικών οργανισμών που ασχολείται με τη συστηματική παρατήρηση δεικτών υγείας και περιβάλλοντος παιδιών σε 5 μεσογειακές χώρες, στην Κύπρο, Ελλάδα, Ισραήλ, Αλβανία και Ισπανία. Εφαρμόζει ετησίως καινοτόμες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε παιδιά του δημοτικού, ξεκινώντας από την Α’ τάξη.
